ΒΕΛΙΓΡΑΔΙ (η λευκή πόλη)

Έφτασα στο Βελιγράδι ένα πρωινό του Ιούλη του 2009. Ως πτυχιούχος Πανεπιστημίου είχα κάνει αίτηση υποτροφίας για τα προγράμματα ανταλλαγών στα πλαίσια διμερών μορφωτικών συμβάσεων για θερινά μαθήματα γλώσσας και την είχαν κάνει δεκτή. Επέλεξα τη Σερβία και το Βελιγράδι, αφενός λόγω συμπάθειας προς τη συγκεκριμένη χώρα που τόσα είχε υποφέρει από τον πόλεμο, αφετέρου γιατί υπήρχαν αρκετές θέσεις αρά πιο πιθανό να με δεχτούν.

Κι επειδή ο κόσμος είναι μικρός, μία κοπέλα που συμμετείχε και παλιά σε παρόμοιο πρόγραμμα, μαζί με τη φίλη μου την Πέρη (επι τριετία διπλανή μου στο θρανίο στο Λύκειο), και η οποία επίσης θα συμμετείχε στο ίδιο πρόγραμμα, βρήκε το τηλέφωνό μου και με πήρε και κανονίσαμε να πάμε μαζί.

Το πρωινό ήταν ζεστό και φωτεινό. Πήραμε ταξί από το αεροδρόμιο μέχρι τη φοιτητική εστία. Το δωμάτιο ήταν μεγάλο με δικό του μπάνιο κι ένα κουζινάκι. Κουτσά στραβά συνεννοηθήκαμε με τον υπεύθυνο στην υποδοχή, ανεβήκαμε σε ένα λεωφορείο και βρεθήκαμε στη Φιλοσοφική Σχολή.

Για μένα η όλη εμπειρία ήταν σαν ένα μίνι erasmus. 5 χρόνια στο πανεπιστήμιο απορροφημένη στα συνδικαλιστικά και κομματικά δρώμενα ούτε που σκεφτόμουν το πρόγραμμα erasmus.Πόσο μονοδιάστατη φοιτητική ζωή έκανα! Μετά την αποφοίτηση το είχα μετανιώσει που δεν είχα ζήσει αυτή την εμπειρία. ¨Ετσι στα 28 είπα να το ζήσω σε σμίκρινση τουλάχιστον από άποψη χρόνου. Ήμουν από τους μεγαλύτερους εκεί. Τα περισσότερα παιδιά... ήταν παιδιά...18 -20 χρόνων, πάνω στην τρέλα της νιότης. Party, βόλτες, ποτό, έρωτες. Τα ζούσαν όλα και τα ζούσαν έντονα,όπως έντονα ζούνε όλοι οι νέοι σε αυτή την ηλικία, ειδικά οι φοιτητές που η μόνη τους ανησυχία είναι η εξεταστική. Παιδιά από διάφορα κράτη: Τσεχία, Ιταλία, Γαλλία, Αγγλία, Πολωνία, Ουγγαρία κλπ. Τα περισσότερα έκαναν Βαλκανικές σπουδές. Λίγοι ήμασταν αυτοι που είχαμε σπουδάσει κάτι άλλο και ήμασταν εκεί, ο καθένας για διαφορετικούς λόγους. Τα βράδια μαζευόμασταν στον κήπο της εστίας και μιλούσαμε για διάφορα. Λίγα αγγλικά, λίγα γαλλικά, λίγα σέρβικα, και πολλή παντομίμα, καταφέρναμε να συνεννοηθούμε. Όταν θέλεις πραγματικά να επικοινωνήσεις με τον άλλον η διαφορετική γλώσσα δεν αποτελεί εμπόδιο. Αυτά που εμποδίζουν την επικοινωνία είναι οι προκαταλήψεις μας, ο ρατσισμός που υποβόσκει μέσα μας, οι παρωπίδες, τα κόμπλεξ ανωτερότητας ή κατωτερότητας και οι μάσκες που φοράμε, κρύβοντας τον πραγματικό εαυτό μας, Αλλά ευτυχώς η αγάπη, η ευγένια, η καλοσύνη και το να στέκεις απέναντι στον άλλο καλοπροαίρετα πάντα ανοίγουν δρόμο. Νομίζω ότι οι ξένοι όταν ακούν Ελλάδα τα πρώτα πράγματα που τους έρχονται στο μυαλό είναι ο ήλιος, η θάλασσα και το συρτάκι. (εννοείται ότι το χορέψαμε στο πάρτυ αποχαιρετισμού)

Τα μαθήματα για εμάς τους αρχάριους ήταν 3 ώρες το απόγευμα, οπότε είχαμε όλα τα πρωινά και τα δειλινά ελεύθερα να περιπλανηθούμε στην πόλη. Από το πάρκο Kalemegdan με το κάστρο που στέκει φρουρός πάνω από το σημείο όπου συναντιούνται και αγκαλιάζονται τα δύο ποτάμια που διασχίζουν το Βελιγράδι, Δούναβης και Σάβα,

τον ζωολογικό κήπο, τον πεζόδρομο knez Mihailova γεμάτο με καφέ, μαγαζιά, βιβλιοπωλεία, και καλλιτέχνες του δρόμου,

όπου βολτάραμε συνήθως μετά το μάθημα τρώγοντας υπέροχο χύμα παγωτό (sladoled) ή νοστιμότατη pljeskavica, (σάντουιτς σε ψωμάκι με μπιφτέκι και ό,τι άλλο τραβάει η ψυχούλα σου) και καταλήγαμε πάντα στο αγαπημένο Kalemegdan, μέχρι τη μποέμικη συνοικία της Skadarlija που θύμιζε Μονμάρτη, τον υπέροχο βοτανικό κήπο και τη μεγάλη λεωφόρο Bulevar Kralja Aleksandra με τα κτίρια του Πανεπιστημίου, (Σχολές, Βιβλιοθήκη κτλ), τη συνοκία Terazije που διασχίζει η Kralja Milana, με τα ξενοδοχεία όπως το Hotel Mockva, ένα υπέροχο κτίριο των αρχών του 20ου αιώνα, το παλιό παλάτι και άλλα κρατικά κτίρια, δρόμοι που περπατούσαμε μερικές φορές όταν γυρνούσαμε με τα πόδια στην εστία, το ναό του Αγ. Μάρκου,

και τον μεγαλοπρεπή ναό του Αγίου Σάββα (Sveti Savva) τον μεγαλύτερο ορθόδοξο ναό στα Βαλκάνια,

το Βελιγράδι είναι μια πόλη ζωντανή, περήφανη και με αξιοπρέπεια. Το ίδιο είναι και οι κάτοικοί του. Ζωντανοί, υπερήφανοι παθιασμένοι και αξιοπρεπείς παρόλα τα δεινά που τράβηξαν, έναν εμφύλιο πόλεμο, έναν ανηλεή βομβαρδισμό επί 78 μέρες από τους “πολιτισμένους” Ευρωπαίους και Αμερικάνους, και μετά τη φτώχεια με έναν πληθωρισμό να έχει εκτοξεύσει τις τιμές στα ύψη και την αξία του νομίσματος να έχει ισοπεδωθεί.

Με τα κατεστραμμένα κτίρια να στέκουν πληγές ανοιχτές και τα μνημεία να θυμίζουν τις μαρτυρικές μέρες, (πχ το μνημείο για τους 16 δολοφονημένους εργαζόμενους στην κρατική τηλεόραση στις 23/4/99, στο πάρκο Tasmajdan) η Λευκή πόλη (Beograd) κατάφερε να αντέξει και να πατήσει στα πόδια της.

 Με τα  πολλά μουσεία, αδιάψευστοι μάρτυρες του παρελθόντος  Εθνικό μουσείο, εβραϊκό μουσείο, εθνογραφικό μουσείο, το μουσείο του Νίκολα Τέσλα, και φυσικά το μουσείο (πρώην γιουγκοσλαβικής) ιστορίας με ένα ολόκληρο τμήμα αφιερωμένο στον μεγάλο ηγέτη Τίτο, όπου βρίσκεται και ο τάφος του (αν είναι όντως θαμμένος εκεί), όπου ανάμεσα στα δώρα των διαφόρων ηγετών προς τον Τίτο, είναι και μια πέτρα από το φεγγάρι δώρο του Αμερικανού προέδρου Νίξον.

Και το ελληνικό ενδιαφέρον, ο πύργος Νεμπόισα όπου φυλακίστηκε και δολοφονήθηκε ο Ρήγας Φερραίος μαζί με τους καστοριανούς αδερφούς Εμμανουήλ.

Και την Ada Ciganlija ένα πάρκο αναψυχής με τεχνητή πλαζ, για βουτιές στον Σάβα.

το Βελιγράδι δε σε αφήνει να βαρεθείς. Έχει πολλά να σου δείξει και ακόμα περισσότερα να σου διδάξει. Αρκεί να πας με ανοιχτά μάτια και αυτιά.

Η εικοσαήμερη διαμονή μου στο Βελιγράδι, ήταν από τις πιο ευτυχισμένες περιόδους της ζωής μου. Με μερικά από τα παιδιά κρατήσαμε επαφή. Ευτυχώς υπάρχει το διαδίκτυο και ειδικά το facebook που βοηθάει στην επικοινωνία, όσο μακριά και αν είναι ο ένας από τον άλλο. Η γαλλιδούλα Αλίς (που την λέω μικρή μου Αλίς (ma petite Alice) -λογικό αφού την περνάω σχεδόν 10 χρόνια) γλύτωσε από θαύμα από τη σφαγή του ISIS στο θέατρο Bataclan του Παρισιού, όπου είχε πάει να δει το αγαπημένο της συγκρότημα. Τραγική ειρωνεία, στο προφίλ της πριν πάει έγραψε ότι πάει να συναντήσει το διάβολο... και όντως τον συνάντησε! Η επίσης γαλλίδα Ellie βρήκε δουλειά στη Σερβία, μετά στη Μολδαβία και στη Ρωσία, αφού στη Γαλλία είναι αδύνατο να βρει. Ο τσέχος Samuel λατρεύει το ραγκμπι και θεωρεί το ποδόσφαιρο άθλημα για αριστοκράτες... και ο αγαπημένος Marco ο ιταλό-σλοβένος ( ένα σύντομο ειδύλλιο, που ξεκίνησε διαδικτυακά, πέρασε από ένα ευτυχισμένο ανοιξιάτικο δεκαήμερο στην Ιταλία, και στις δαλματκές ακτές και κατέληξε στο χωρισμό. The fairytale gone bad. )

Είναι μερικοί τόποι, που η ενέργειά τους ταιριάζει με τη δική σου. Που σε δέχονται, σε αγκαλιάζουν, σε γεμίζουν τόσο που ακόμα και αν τους επισκέπτεσαι για πρώτη φορά, να τους νιώθεις οικείους. Μια τέτοια πόλη είναι για μένα το Βελιγράδι. Μια πόλη όμορφη, θετική, αξιοπρεπής, που ο ρυθμός της συντονίζεται με τον δικό μου και το τραγούδι της μιλάει στην καρδιά μου. Μια πόλη στην οποία ένιωσα από την πρώτη στιγμή ότι ταίριαζα απόλυτα και που θα ήθελα κάποια στιγμή να επιστρέψω. Και το μόνο που μπορώ να πω μετά από τις πλούσιες εμπειρίες που μου χάρισε είναι ένα απλό Hvala Beograd!